Direct na de explosie op het olieplatform van BP in de Golf van Mexico bood een bron op Twitter informatie over deze ramp, @BPGlobalPR (voor de oningewijde, @ is het symbool dat een Twitter account aangeeft). Sinds de lancering van dit account op 19 mei jl. met de boodschap 'We regretfully admit that something has happened off of the Gulf Coast. More to come', heeft dit account berichten verspreidt als 'The good news: Mermaids are real. The bad news: They are now extinct'. En 'We've created something that will affect your children's children. Can YOU say the same about YOUR life?'
@BPGlobalPR is niet werkelijk - zoals je zelf wel kunt bedenken - iemand van energie gigant BP. Het is een anoniem en satirisch Twitter account. Maar, binnen een week had het al 10 keer zoveel volgers als de officiële @BP_America account. Misschien hebben de tweets van dit account alleen maar een hogere amusementswaarde. Of wellicht klonken deze berichten iets realistischer dan de verzachtende tweets vanuit BP zelf: 'BP is committed to openness and transparency in our response to the oil spill in the Gulf of Mexico'.
Hoe dan ook, het succes van dit account was een mijlpaal in de opkomst van Twitter als een literaire vorm. Afgelopen maand nog kondigde CBS een nieuwe show aan die dit najaar in productie zal gaan, '$#*! My Dad Says', gebaseerd op @shitmydadsays, waarin de komedie Justin Halpern uitspraken verzamelt van zijn vader. Het televisieprogramma lijkt redelijk traditioneel, maar het overeenkomstige Twitter account als aanvullend creatief medium is zeer populair en kent veel volgers.
Ja, een creatief medium. Terwijl Twitter in populariteit steeg, werd dit door sommige schrijvers afgedaan met de woorden 'Wat zou je kunnen zeggen dat de moeite waard is in 140 tekens of minder?' Nou, zoals Halpern en de nep BP mensen aantonen: een heleboel! Als je erover nadenkt is de geschiedenis van de literatuur eigenlijk een verhaal over schrijvers en het vormgeven van hun werk ter exploitatie van technologie. Het succes van de drukpers leidde tot het ontstaan van de roman. De pamfletschrijvers uit de 18e eeuw gebruikten eigen technologie voor publiceren en verspreidden zo hun visie, net zoals de huidige bloggers. Zo zijn de door Dr. Samuel Johnson verzamelde puntdichten en zijn 'wrange woordenboek' eigenlijk niets meer dan een verzameling proto-tweets. Zoals je al zult verwachten is @DrSamuelJohnson momenteel een zeer populair en grappig nep Twitter account.
Net als elke andere vorm van literatuur, heeft Twitter - of Twitteratuur, om de titel van een recent verschenen boek te citeren - zijn sterke punten, regels en stijlafspraken. Twitter is puur en zuiver, het is een oefening in implicerend vermogen met detail en toon. Halpern's @shitmydadsays is zo zuinig met woorden dat het gebruikt zou moeten worden in schrijf-workshops: 'I didn't live to be 73 years old so I could eat kale. Don't fix me your breakfast and pretend you're fixing mine.' Je weet direct hoe oud zijn vader is, dat hij houdt van een pleziertje, dat hij niet van 'konijnenvoer' houdt en we kunnen afleiden dat zijn zoon die het ontbijt aan het klaarmaken is bij hem is komen inwonen. En dat in minder als 120 letters, inclusief de aanhalingstekens.
Omdat tweets direct en bijna telegrafisch van vorm zijn, is het ook uitermate geschikt voor sociaal commentaar. Omdat het in de eerste persoon gebruikt wordt - wat weer geschikt is voor parodie - trekt deze service vernoemd naar vogelgekwetter allerlei imitatoren en klagers.
Twitter heeft zich razendsnel ontwikkeld tot een ecosysteem met nep accounts, satires op mensen als Andy Rooney, Michael Bay en zelfs Jezus. Twitteraars maken accounts voor hun huisdieren, voor beroemdheden, schrijvers en fictieve personen. Er is journalistieke satire te vinden op @FakeAPStylebook ('When writing about Heidi Montag, please don't'), er zijn verschillende accounts voor Darth Vader en ontelbare varianten op de Hulk, waaronder @drunkhulk en @feministhulk ('HERE TO SMASH GENDER BINARY'). Er is gewoon iets grappigs aan de wijze waarop zaken verkleind worden op Twitter en hoe met sommige zaken de spot gedreven wordt.
Vandaar ook het nep BP account. Zo'n account als @BPGlobalPR beklaagt zich niet enkel over de door BP veroorzaakte ramp, maar laat ook iets zien van de over de algemeen loze corporate PR (Van het nep account: 'Due to public outcry, our 'Spill or Be Spilled' flash game will be taken of ou BP Kidz Klub website').
Twitter is uitermate geschikt voor datgene waar veel roman schrijvers kritiek op hebben geuit. De mogelijke gladheid en twists die de tweets kunnen veroorzaken, één van de sterke punten van dit nieuwe genre.
Omdat de reactie van de overheid op de lekkage tendentieus en saai lijkt te zijn en BP weinig vertrouwen uitstraalt, is deze vorm van guerrilla satire het perfecte antwoord. Het toont tevens aan dat geen formaat te beperkt is om de boodschap over te brengen. Een paar uur na het flottielje incident bij Gaza op 31 mei j.l. was @IsraelGlobalPR een feit. Geef mensen 140 tekens om zich te uiten en ze zettend e wereld in beweging.
Bron: Time Magazine
